Prediker is een boekje dat letterlijk aan de rand van de
Bijbel staat. Nog in de dagen van Jezus was er onder de joden discussie of het
boekje nu wel of niet in de Bijbel thuishoort. Dat heeft waarschijnlijk te
maken met het wel heel pessimistische levensgevoel dat het boekje uitstraalt.
Het boekje kent geen leven na de dood, kent geen zin toe aan
dingen waar mensen zich over het algemeen heel druk over maken, weet van de
onvoorspelbaarheid van het leven en is onder de indruk van de beperktheid van
de mens tegenover een almachtig God.
Vandaar ook het thema dat ik aan deze prekenserie heb
gekoppeld: hoe overleef ik het leven?
Prediker valt onder de Joodse wijsheidsliteratuur.
Vergeleken met de Griekse filosofie is de Joodse wijsheid veel ‘aardser’. Het
gaat om praktische levenswijsheid van mensen die om zich heen kijken,
observeren en er lessen uit trekken.
Prediker is ook niet heel logisch. Daarmee bedoel ik dat het
boekje niet echt van voor naar achter naar een bepaalde conclusie toewerkt. In
het boekje wordt het centrale thema steeds vanuit een andere hoek bekeken alsof
de schrijver echt alle mogelijke invalshoeken wil bekijken om op die manier
meer inzicht te krijgen.
Bij het lezen van het boekje zul je meermalen de neiging
krijgen om je vinger op te steken en te vragen of het wel helemaal klopt. Soms
voel je dat je haren overeind gaan staan en je de neiging krijgt om er heel
hard tegenin te gaan. Dat geeft niet, maar is juist de bedoeling. De schrijver
houdt van flink overdrijven. Soms citeert hij een spreuk waar hij het zelf
misschien niet helemaal mee eens is. Hij kan hele gedachtenexperimenten houden
en daar ongelooflijk ver in doordraven. En af en toe lijkt hij gewoon een
bommetje te willen droppen om te kijken hoe zijn publiek daarop reageert.
Daarom de waarschuwing vooraf: lees het boekje niet als een
dogmatisch correct betoog. Want dat is het niet en wil het ook helemaal niet
zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten