 |
| Mariamne |
Gisteren schreef ik een blogpost genaamd: het evangelie volgens @instantypo. Die blog maakte nogal wat los, vooral in het twitterverkeer. Onder mijn volgers bevindt zich namelijk nog iemand die zich vanuit het evangelicalisme bekeerd heeft tot het katholicisme. Ze noemt zich @MariamneBaruch en is op Pinksteren 2010 katholiek gedoopt. Zie haar indrukwekkende blog waarin ze haar levensverhaal weergeeft.
Deze @MariamneBaruch schreef zojuist een korte blog met de titel "toch een huwelijk maar niet geconsumeerd". Ze komt daar opnieuw met de opvatting dat de broers van Jezus uit Matteus 12:47 feitelijk de neven van Jezus zouden zijn.
| de familie van Jezus volgens @MariamneBaruch |
Matteus 12:47 "En iemand zeide tot Hem: Zie, uw moeder en uw broeders staan buiten en trachten U te spreken te krijgen."
Nu, technisch gesproken kan adelfos (broer) inderdaad op de ruimere familiekring slaan. En ook binnen de gemeente noemt men elkaar 'broeder'.
Het probleem is echter dat het Nieuwe Testament op alle andere plaatsen waar het om een familiebetrekking gaat adelfos in de betekenis van broer gebruikt. Verder kent het Nieuwe Testament ook een ander woord voor neef (anepsios) dat ondubbelzinnig is en alleen neef kan betekenen (Kol. 4:10).
Ook is iedereen het er over eens dat in Matt. 12:47 met de moeder wel Maria wordt bedoeld en niet een tante van Jezus. Ook moeder kan in het Nieuwe Testament voor geloofsrelaties worden gebruikt (Rom. 16:13; 1 Tim. 5:2). Dus technisch gezien zou deze vrouw een ander dan Maria kunnen zijn.
Stel, Mariamne, probeer het je even voor te stellen, dat Jezus wel degelijk broers gehad zou hebben, puur hypothetisch. Welk woord had er dan in Matt. 12:47 moeten staan?
Volgens mij zou er dan adelfos hebben gestaan, omdat het Grieks geen ander woord voor broer kent. Of had er moeten staan: "de lijfelijke broers van Jezus, die uit dezelfde baarmoeder voortgekomen waren"?
Nog een bijbelgedeelte: Matteus 13:55. Daar kijken de plaatsgenoten van Jezus met verbazing naar zijn eerste optreden in de synagoge. Dan zeggen ze: "Is dit niet de zoon van de timmerman? Heet zijn moeder niet Maria en zijn broeders Jakobus en Jozef en Simon en Judas? En behoren zijn zusters niet allen bij ons?"
"Jezus is zo'n gewone jongen", zeggen ze tegen elkaar. "Hij is de eerste uit een gezin van 5 zonen en het aantal zusters noemen we maar even niet". Kortom, de mensen staan er verbaasd over dat iemand uit zo'n gewoon gezin zulke bijzondere dingen zegt.
Nu volgt mijn evangelie volgens @MariamneBaruch
Mt 1:2 Abraham verwekte Isaak, Isaak verwekte Jakob, Jakob verwekte Juda en zijn neven,
Mt 1:11 Josia verwekte Jechonja en diens neven ten tijde van de Babylonische ballingschap.
Mt 4:18 Toen Hij nu langs de zee van Galilea ging, zag Hij twee neven, Simon, die Petrus genoemd wordt, en Andreas, diens neef, een net in zee werpen; want zij waren vissers.
| een gezin van katholieke omvang |
Mt 4:21 En vandaar verder gegaan zijnde, zag Hij nog twee neven, Jakobus, de zoon van Zebedeus, en Johannes, zijn neef, in het schip met hun vader Zebedeus, terwijl ze bezig waren hun netten in orde te brengen, en Hij riep hen.
Mt 10:2 En dit zijn de namen van de twaalf apostelen: vooreerst Simon, genaamd Petrus, en Andreas, zijn neef; en Jakobus, de zoon van Zebedeus, en Johannes, zijn neef;
Mt 10:21 Een neef zal zijn neef overleveren ten dode en een vader zijn kind, en kinderen zullen opstaan tegen hun ouders en hen ter dood brengen.
Mt 12:47 En iemand zeide tot Hem: Zie, uw moeder en uw neven staan buiten en trachten U te spreken te krijgen.
Voor een historisch overzicht van de discussie klik HIER
Wat betreft het gebruik van 'aldelfos' heb ik het volgende begrepen: het Hebreeuws en Aramees kent geen speciaal woord voor 'neef'. De schrijvers van het NT waren gewend om het woord 'broers' te gebruiken voor neven en zonen van dezelfde vader (of familieleden nog verder af) . Voor het schrijven in het Grieks deden ze het zelfde als de vertalers van de Septuagint. Daarin werd voor het ruimere Hebreeuwse begrip 'broers' gekozen voor het beperktere Griekse adelfos, en zij gebruikten niet het in het Grieks beschikbare woord voor 'neef'. De schrijvers van het NT volgden dezelfde werkwijze. Alleen de context laat zien of we met het strikte bij ons gebruikte 'broers' te maken hebben of met familiebanden die verder weg liggen.
BeantwoordenVerwijderenMariamne
Mariamne,
BeantwoordenVerwijderenOver het technische gedeelte heb je gelijk. Dat heb ik aan het begin van mijn post ruiterlijk toegegeven. Maar over de uitleg van de context, daar gaan de meningen uiteen.
Het gaat erom: wat is er echt gebeurd. Tot die echte gebeurtenissen hebben we alleen toegang via de evangelien (ooggetuigenverslagen). Traditie vind ik een prima iets, maar als de traditie allerlei historische feiten gaat aanvullen, dan word ik wantrouwig. Maar daar ben ik protestant voor :-)
En verder blijft het natuurlijk lastig. Want als Jezus echt broers gehad zou hebben, dan zou daar ook het woord adelfos hebben gestaan. Dus wat had Matteus volgens jou moeten doen, als hij duidelijk had willen maken dat Jezus echte broers had?
Het is wel zo, dat als de Bijbel er niet duidelijk over is (en daar zijn we het volgens mij wel over eens), we naar andere bronnen moeten kijken om te zien of we daar aanvullende info uit kunnen halen.
BeantwoordenVerwijderen@David,
BeantwoordenVerwijderenLees als protestant nu eens onbevangen Matteus 13:55. Timmerman, Maria en adelfoi. In een adem genoemd. Voeg dat bij het feit dat in de evangelieen adelfoi, als het op een familieband duidt, altijd op broers slaat (zie geciteerde teksten).
Volgens mij zijn er dan heel veel vooronderstellingen nodig om dan nog vast te houden aan dat Jezus geen broers had.
Het probleem met de aanvullende bronnen is dat die uit veel later tijd dateren. Bronnen uit 1900 geven soms ook heel wat informatie over Maarten Luther, die je uit vroegere bronnen niet krijgt. Of wat te denken van het beroemde bruggetje van Smytegelt: http://www.christenhistorici.nl/content/20021687/Beschermengelen%20in%20het%20protestantisme.
Komt uit een eerbiedwaardige traditie, maar is puur fantasie.
Pas daarom op met bronnen die een te grote historische afstand tot het gebeurde hebben.
Interessant om jullie discussies te volgen!
BeantwoordenVerwijderenWim,
BeantwoordenVerwijderenVoor zover ik weet is het een unanieme traditie van de kerk dat Maria altijd maagd is gebleven. Zouden we als protestanten daar niet gewoon bij aan moeten sluiten omdat het niet expliciet ingaat tegen de Schrift? Wellicht met een beroep op 2 Tess 2:15?